Trefi a Phentrefi | RCT Action 4 Nature

Camau Gweithredu mewn Trefi a Phentrefi

Cynyddu arwynebedd y mannau glaswelltog a reolir ar gyfer blodau gwyllt

Cydweithio â phartneriaid fel cymdeithasau tai, cwmnïau preifat a’r sector iechyd i hyrwyddo mwy o reoli ar gyfer glaswellt a blodau gwyllt. Parhau i gynyddu nifer y lleiniau glas a reolir ar gyfer blodau gwyllt o flwyddyn i flwyddyn, drwy ymgysylltu â’r cyhoedd a gosod arwyddion i egluro eu gwerth i bryfed peillio.

Troi’r llwyd yn las

Integreiddio seilwaith gwyrdd yn ein trefi a phentrefi er mwyn cynyddu cynefinoedd mewn ardaloedd trefol a mynd i’r afael â materion amgylcheddol fel llifogydd, llygredd ac ynysoedd gwres trefol e.e. ôl-osod gerddi glaw, toeau glas.

Polisi Rheoli Coed

Llunio a gweithredu polisi coed sy’n disgrifio’r arferion gorau i’w dilyn. Hyrwyddo mentrau priodol i blannu coed (y goeden iawn yn y lle iawn) a rhoi rhaglen ar waith i blannu coed yn lle rhai hen a rhai sydd wedi disgyn. Tynnu sylw at y manteision o blannu perthi i gysylltu cynefinoedd.

Cydweithio â’r Adran Briffyrdd i adolygu canllawiau/safonau mewn perthynas â meintiau tyllau ar gyfer coed. Mae’r rhain yn rhy fach ar hyn o bryd felly, dros amser, bydd y coed aeddfed mwy yn cael eu colli ac ni fydd coed yn cael eu plannu yn eu lle.

Caru’ch Coed

Cynnal ymgyrch ‘Caru’ch Coed’ i annog pobl i drysori eu coed a’u prysgwydd lleol, ac i gefnogi a rhoi cymorth i reoli coed ar gyfer y tymor hir. Mae coed mewn trefi a phentrefi yn werthfawr iawn i’r trigolion, nid yn unig am eu bod yn denu bywyd gwyllt ond hefyd am eu bod yn lliniaru effeithiau newid hinsawdd. Ond mae coed mewn trefi a phentrefi hefyd yn dioddef oherwydd fandaliaeth a dulliau rheoli amhriodol.

Dehongli

Gosod arwyddion mewn safleoedd allweddol i ddisgrifio eu gwerth i fyd natur a gwaith y Bartneriaeth Natur Leol. Er enghraifft, mewn Gwarchodfeydd Natur Lleol ac mewn Canolfannau Darganfod sy’n rhan o Barc Rhanbarthol y Cymoedd.

Delio â phroblemau sbwriel a gwastraff gardd

Hybu ymwybyddiaeth a chynnal gweithgareddau i gymell newid mewn ymddygiad ynghylch gadael sbwriel a thipio gwastraff gardd.

Hybu ymwybyddiaeth

Hybu ymwybyddiaeth er mwyn mynd i’r afael â materion o bwys mewn trefi fel tipio gwastraff gardd yn anghyfreithlon, cysylltu cynefinoedd, derbyn nad peth twt yw natur a mwynhau’r awyr agored mewn ffordd gyfrifol.

Hyrwyddo’r arferion gorau wrth reoli yn yr amgylchedd adeiledig

h.y. lleihau’r defnydd o gynhyrchion sy’n cynnwys mawn, cynnal a chadw coed a llwyni a rheoli sbwriel a thipio a gorfodi’r rheoliadau perthnasol.

Gwneud cartrefi i natur

Annog pobl i osod blychau adar ac ystlumod, yn enwedig rhai ar gyfer gwenoliaid du ac adar y to ar ystadau diwydiannol, wrth dai preifat ac ar ystad yr awdurdod lleol, ac mewn parciau a mannau agored lleol gan weithio ar y cyd â grwpiau cymunedol.

10.

Hyrwyddo’r defnydd o fannau glas yn yr awyr agored

Hyrwyddo cyfleoedd newydd i ddod i gysylltiad â natur. Er enghraifft, llwybrau cerdded a meinciau picnic ger y gweithle, defnyddio safleoedd Tirweddau Byw ar gyfer presgripsiynu cymdeithasol, Rhwydwaith Natur Cwm Taf, prosiectau iechyd meddwl, ceisio sicrhau cydraddoldeb mynediad.

11.

Atal cemegion

Rhoi’r gorau i ddefnyddio chwynladdwyr a phlaladdwyr ar ystad yr awdurdod lleol ac ymchwilio i’r defnydd o ddulliau eraill.

12.

Manteision lluosog i’r hinsawdd a byd natur

Datrys problemau mewn ffyrdd sy’n dod â nifer o fanteision i’r hinsawdd a byd natur e.e. bod yr holl brosiectau inswleiddio soffitau yn cynnwys rhesi o flychau adar y to/ blychau i wenoliaid du/ blychau ystlumod etc.

Cynefinoedd Trefol yn RhCT

Mae’r rhan fwyaf o bobl yn y Fwrdeistref Sirol yn byw mewn amgylchedd trefol. Er bod cefn gwlad gerllaw, mae’r rhan fwyaf ohonom yn byw mewn strydoedd o dai teras ac ar ystadau tai, gyda ffyrdd tarmac, gerddi bach, ffatrïoedd, archfarchnadoedd, meysydd chwarae a rhandiroedd. Yn y mannau hyn, mae bywyd gwyllt yn llai amlwg weithiau, ond gellir ei feithrin a’i hybu er mwyn cyfoethogi bywydau pob un ohonom o ddydd i ddydd.

Ac mae’n syndod cymaint o fywyd gwyllt sydd yn ein hardaloedd trefol, yn rhannol am fod y rhan fwyaf ohonom yn byw yn agos i gefn gwlad sy’n llawn bioamrywiaeth. Anaml y byddwn yn bellach na chwarter awr ar droed o ffriddoedd ar ochrau’r cymoedd, o goetiroedd, o borfeydd rhos neu o laswelltir cyfoethog. Mae nifer o’r trefi a phentrefi yn agos i afonydd neu nentydd sy’n darparu coridorau naturiol i fywyd gwyllt yn ogystal â chynefinoedd ar gyfer rhywogaethau fel y dyfrgi. Yn ogystal â hyn, ceir llochesi i fywyd gwyllt ar leiniau ymyl y ffordd, mewn argloddiau, mewn parciau, gerddi a mannau agored eraill. Mae gennym orchudd coed eang iawn yn ein trefi. Mae’r berthynas agos hon rhwng ein trefi a’n pentrefi a’r tirweddau cyfoethog eu bioamrywiaeth o’u hamgylch yn un o nodweddion RhCT, ond nid yw’n beth cyffredin mewn ardaloedd eraill.

Mae ardaloedd trefol hefyd yn darparu cynefinoedd pwysig i rai rhywogaethau, fel draenogod, ystlumod, gwennol y bondo a’r wennol ddu. Y rhain fydd y mathau cyntaf o fywyd gwyllt y bydd pobl yn dod i gysylltiad â nhw yn eu hardal, boed hynny wrth glywed cân yr adar yn y bore bach neu dylluan yn hwtian yn y nos, gweld hwyaid ar yr afon neu loynnod byw yn y parc. Mae nifer o’r camau gweithredu sy’n ymwneud ag ardaloedd trefol wedi’u disgrifio yn yr Adran ‘Sut allaf helpu?’ Nod y Cynllun Gweithredu hwn yw pennu mwy o gamau gweithredu strategol a thechnegol i hybu bywyd gwyllt yn ein hardaloedd trefol.

Ceir rhai cynefinoedd trefol penodol sy’n bwysig yn Rhondda Cynon Taf a rhai rhywogaethau trefol sy’n galw am gamau gweithredu penodol.

Ystadau Diwydiannol

House martin Delichon urbica Laura Palmer (8).JPG

Adeiladau

Gerddi a rhandiroedd

Lleiniau ymyl y ffordd

Astudiaeth Achos

Draenio Cynaliadwy ar gyfer Ysgol Park Lane

Pan fydd hi’n bwrw glaw ar ben wynebau caled, yn enwedig tir ar oleddf, bydd y dŵr yn rhedeg oddi arnynt a gall achosi llifogydd a difrod yn lleol. Lle mae glaw yn disgyn ar dir naturiol, yn enwedig os oes cymysgedd o blanhigion â gwreiddiau ar wahanol ddyfnderoedd, mae llif y dŵr yn cael ei arafu ac mae mwy ohono’n gallu treiddio i’r pridd.

Roedd peirianwyr wedi canfod problem draenio yn Ysgol Park Lane, Aberdâr a’u hawgrym nhw oedd y dylid creu system Draenio Cynaliadwy (SUDS) yn lle ceisio cario’r dŵr i ffwrdd drwy beipiau. Roedd digon o le rhwng yr ysgol a’r parc i greu basn bas mawr a allai storio’r dŵr pan fyddai llifogydd dŵr wyneb yn digwydd. Penderfynwyd ar y siâp fel y gellid defnyddio peiriannau torri a chasglu ar y glaswelltir ac adfer y tir i fod yn borfa rhos.

Er mwyn hwyluso’r broses hon, mae miloedd o blanhigion clafrllys gwreidd-dan a dyfwyd yn yr ardal wedi cael eu plannu yno. Mae’r planhigion hyn yn chwarae rhan bwysig yng nghylch bywyd y glöyn prin britheg y gors. Ymhen blynyddoedd, gallai’r safle hwn fod yn nodwedd draenio bwysig i’r ysgol, yn rhywle ar garreg y drws i ddysgu a chwarae yn yr awyr agored ac yn ased bioamrywiaeth hefyd.

GWEITHREDU DROS NATUR RHONDDA CYNON TAF